Blisko 15% Polaków cierpi z powodu zespołu jelita drażliwego, znanego również jako IBS (od ang. Irritable Bowel Syndrome). Leczenie tej przewlekłej choroby przewodu pokarmowego, objawiającej się przede wszystkim nawracającym bólem brzucha o różnym nasileniu, zaburzeniem rytmu wypróżnień oraz ogólnym dyskomfortem w obrębie jamy brzusznej, wymaga podejścia wielokierunkowego. Jakie są przyczyny IBS i jak wygląda leczenie? Tego dowiesz się z naszego artykułu.
Osoby zmagające się z zespołem jelita drażliwego często skarżą się nie tylko na nieregularność wypróżnień, wzdęcia oraz uczucie niepełnego opróżnienia jelit, ale również pozajelitowe objawy, które znacząco wpływają na dyskomfort chorego. Mowa o częstomoczu (bez objawów zakażenia dróg moczowych), nadmiernej potliwości czy też migrenowych bólach głowy. Choć choroba nie zagraża życiu, a ponadto nie zwiększa ryzyka zachowania na nowotwór jelit, objawy są na tyle dotkliwe, że bardzo często uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Biegunka, zaparcia czy bóle brzucha mogą mieć niespotykaną przy innych chorobach układu pokarmowego intensywność.
Przyczyny zespołu jelita drażliwego
Przyczyny IBS nie są do końca poznane, jednak uważa się, że za chorobą mogą stać takie czynniki jak nieprawidłowości w pracy mięśni jelitowych, nadwrażliwość na ból w obrębie układu pokarmowego, zaburzenia flory bakteryjnej, nieprawidłowa praca układu nerwowego jelit czy też stres. Również dieta bogata w tłuszcze i niskowłókniste produkty może przyczyniać się do nasilenia objawów.
W jaki sposób diagnozuje się zespół jelita drażliwego?
Rozpoznanie zespołu jelita drażliwego wiąże się z wykluczeniem pewnych schorzeń o podobnych symptomach, takich jak celiakia czy choroby zapalne jelit i postawieniu diagnozy w oparciu o tzw. Kryteria Rzymskie IV, czyli zaktualizowane w 2016 roku wytyczne rozpoznawania i leczenia czynnościowych zaburzeń przewodu pokarmowego.
Naturalne metody łagodzenia objawów IBS
Leczenie IBS często wymaga kompleksowego podejścia, w tym zmian w diecie i stylu życia. Dieta bogata w błonnik może pomóc w regulacji pracy jelit. Zaleca się spożywanie owoców, warzyw oraz pełnoziarnistych produktów zbożowych. Ważnym elementem diety jest unikanie produktów wyzwalających objawy, czyli tłustego jedzenie, kofeiny, alkoholu oraz niektórych owoców i warzyw bogatych we fruktany i poliole, znanych jako FODMAP. Dieta o niskiej zawartości FODMAP, czyli fermentujących węglowodanów, których organizm nie jest w stanie rozłożyć i wchłonąć w jelicie cienkim, sprawdza się u wielu pacjentów. Cierpiącym na IBS rekomenduje się również preparaty zawierające żywe kultury bakterii, gdyż mogą one pomóc przywrócić równowagę mikroflory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym. Mięta pieprzowa czy też preparaty ziołowe zawierające np. nasiona babki płesznik także mogą przynieść ulgę w przypadku skurczów i bólów brzucha. Przed rozpoczęciem ich stosowania warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
Leczenie farmakologiczne zespołu jelita drażliwego
Leczenie farmakologiczne IBS jest zindywidualizowane i często wymaga podejścia wielokierunkowego. W terapii stosuje się leki przeciwbólowe, takie jak antyspazmatyki, które pomagają złagodzić skurcze mięśniowe jelit, a także leki przeczyszczające lub środki zapierające, które regulują pracę jelit. W zależności od dominujących objawów pacjent może potrzebować jednego z tych środków lub ich kombinacji.